قسمتی از کتاب قوانین اسپارت اثر گزنفون

ایفورها از طرف دولت-شهر و پادشاه از طرف خودش هر ماه سوگند یاد می‌کنند. این سوگند پادشاه است:

«من مطابق قوانین مصوب دولت-شهر سلطنت خواهم کرد»

و این سوگند ایفورها از طرف دولت-شهر است:

«در حالی که شما سوگند خود را رعایت می‌کنید، ما پادشاهی را بی تزلزل نگه می‌داریم»

این‌ها افتخاراتی هستند که در طول زندگی به پادشاه در وطنش اهدا می‌شود؛ و جز این‌ها وضع زندگی شاهان از افراد معمولی خیلی فراتر نمی‌رود؛ زیرا خواست لیکورگوس این نبود که غرور استبدادی را در دل شاه و غبطه و حسادت به شاه را در ذهن شهروندان بکارد.

•••

کتاب قوانین اسپارت اثر گزنفون

شعرهایی از ترتیاس شاعر اسپارتی

شمشیر اسپارتیان معروف به ماخایرا (μάχαιρ)

1.
بگذارید تا مرد با جرئت به انجام کارهای شگرف، جنگاوری آموزد
نه آنجا که بارش پرتابه ها به او نمیرسد
بلکه در نزدیکی ، آنجا که نبرد پنجه در پنجه است، آنجا که با نیزه‌ یا شمشیر زخم میزند و از دشمن جان میستاند.
آنجا که پای به پای دشمن و سپر به سپر دشمن
آنجا که کلاهخودش به کلاهخود
و زره اش به زره و سینه اش به سینه‌ی دشمن فشار می‌آورد.
در گرماگرم عمل
بگذارید رو در رو بجنگد ، با نیزه یا شمشیری در دست

ἔρδων δ' ὄβριμα ἔργα διδασκέσθω πολεμίζειν,
:μηδ' ἐκτὸς βελέων ἑστάτω ἀσπίδ' ἔχων,
ἀλλά τις ἐγγὺς ἰὼν αὐτοσχεδὸν ἔγχει μακρῷ
:ἢ ξίφει οὐτάζων δήιον ἄνδρ' ἑλέτω,
καὶ πόδα πὰρ ποδὶ θεὶς καὶ ἐπ' ἀσπίδος ἀσπίδ' ἐρείσας,
:ἐν δὲ λόφον τε λόφῳ καὶ κυνέην κυνέῃ
καὶ στέρνον στέρνῳ πεπλημένος ἀνδρὶ μαχέσθω,
:ἢ ξίφεος κώπην ἢ δόρυ μακρὸν ἑλών.

•••

2.

برخیزید سلحشوران!
جایگاه خود را دوشادوش یکدیگر بیابید.
گام هایتان را استوار چون ریشه بلوط بر زمین بگذارید.
و بیاموزید سایه ی سیاه مرگ را آنچنان عاشق باشید که سپیده دم را هستید.
این است شجاعت،
برترین دارایی انسان!

پاداشی است شرافتمندانه از آنِ جوانی که در طلبش کوشاست.

 ترتیاس (Tyrtaeus) _ شاعر اسپارتی _ اواسط قرن ۷ ق .م

•••

کتاب قوانین اسپارت اثر گزنفون