هراکلس، یا هرکول، نامدارترین پهلوانان اساطیر یونان، فرزند زئوس و آلکمنه است، اما نسبت آن با نامادریِ خود «هرا» نسبتی شگفت است. و ترکیب نام هراکلس Ἡρακλῆς که مرکب از «هرا» و «آلکیدس» است به‌معنای «شکوهِ هرا» خود داستان جالبی دارد. هرا از دشمنان سرسخت هراکلس است که در داستان ۱۲ خوان او را به کارهایی شگفت وامیدارد.
از کارهای شگفت ۱۲ گانهٔ هرکول جالب‌ترین آنها «پاکسازی اصطبل آوگیاس» است. آوگیاس Αυγείας پادشاه الیس، اصطبل بزرگی با سه هزار گاو داشت که سی سال تمیز نشده بود، که هراکلس به عنوان پنجمین شاهکار خود در یک روز با منحرف‌کردن آب دو رودخانه آن را شست‌وشو داد و پاکیزه کرد.
اصطلاح «طویله اوژیاس» به عنوان نوعی تلمیح برای اشاره به «مراکز و ادارات دولتی» در بعضی کشورها که سرشار از فسادند به‌کار می‌رود. و شاید گاهی اوقات «اصطبل آوگیاس» باید برای «فضای فرهنگ» در برخی کشورها به‌کار برد که گاهی به کار آوردن «نیل» و «گنگ» هم نمی‌تواند آن را از فضولاتی که با شادمانی و افتخار عرضه می‌شوند پاک کرد.
و شاید از آن هم با مسمی‌تر، که احتمالا تاویل باطنیِ خود داستان «اصطبل آوگیاس» نیز به آن بی‌اشاره نباشد، برای «جان‌های آلوده و ارواح اصطبل‌وشی» که جز به «بازوی هراکلس» و سیل رودخانه‌های «پنیوس» و «آلفئوس» پاک شدنی نیست.
حامد روشنی راد
••••
بیشتر بخوانید:
