لیوکیپوس پدر نظریه اتمی

لیوکیپوس فیلسوف قرن پنجم پیش از میلاد یک فیلسوف پیشاسقراطی بود. او را در مکتب اتمیان می‌دانند که به همراه شاگردش دموکریتوس این نحله از علم را بنیان گذاشت. 

لیوکیپوس جهان را به دو واحد مجزا تقسیم کرد: اتم‌ها، ذرات غیر قابل تقسیمی که همه چیزها را به وجود می‌آورند و خلا، نیستی که بین اتم‌ها وجود دارد. 

او فلسفه‌اش را در واکنش به مکتب الئایی ها بنیان نهاد که نسیتی و تغییر را وهم میدانستند و قائل به وحدانیت و یکپارچگی هستی بودند. 

لیوکیپوس اولین فیلسوف غربی است که مفهوم اتم‌ها را توسعه داد. اتم‌ها در نظر لیوکیپوس در بی‌نهایت شکل وجود دارند و در یک حرکت مستمر باعث به وجود آوردن جهانی دترمینیستی میشوند. 

همه چیز معلول برخورد اتم‌ها و آرایش اتم‌ها در کنار یکدیگر است. لیوکیپوس ابتدای کیهان را اینگونه توصیف می‌کند: گردابی از اتم‌ها بودند که سپس زمین، خورشید، ستارگان و دیگر اجسام آسمانی را به وجود آوردند. لیوکیپوس اتم‌ها و هم خلا را بی‌نهایت فرض می‌کرد. 

در متون باستانی از دو اثر لیوکیپوس یاد شده است: سیستم جهان بزرگ و در باب ذهن. اما جز پاره نوشتی از در باب ذهن چیزی دیگر از او باقی نمانده است و جز آرای او که توسط ارسطو و دیگر فیلسوفان از آن یاد شده است. 

او معتقد بود که اتم‌ها در بیشمار شکل و اندازه وجود دارند اما هر اتم ثابت و غیر قابل تغییر است. آنچه که تغییر و حرکت را موجب می‌شود و چیزها وجودشان را معلول از آن دارند آرایش اتم‌ها در کنار یکدیگر است. 

از دیگر عقاید او آن بود استدلال می‌کرد بی‌نهایت کیهان وجود دارد و همینطور ارسطو ذکر می‌کند که لیوسیپوس میگوید منطقاً باید اجزا غیر قابل تجزیه‌ای در هر چیزی وجود داشته باشد؛ اگر شی تماما از اجزا تقسیم شدنی ساخته شده باشد پس آن شی نیز باید فاقد ساختار و غیر قابل لمس و فاقد فرم فیزیکی باشد. 

تنها پاره نوشتی که از او باقی مانده است این است:

هیچ چیز به صورت تصادفی اتفاق نمی‌افتد بلکه همه چیز به دلیل و ضرورتی وجود دارند.