استراسیزم (Ostracism) به یونانی ὀστρακισμός یک ویژگی منحصر به فرد سیستم دموکراسی دولت-شهر آتن باستان بود که توسط کلایستنیس (508 پیش از میلاد) ابداع و طراحی شد.
گاه برای دادگاه اثبات اینکه یک فرد تهدیدی برای دموکراسی است یا نه دشوار بود، لذا اگر تعدادی کافی از شهروندان معتقد باشند این تهدید از جانب فرد جدی و واقعی است او باید به مدت ده سال از شهر تبعید شود.
اگر ضروری مینمود استراکوفوریا (رفراندوم برای تبعید) سالی یکبار در زمستان برگزار میشد. در روز مورد نظر یک دیوار چوبی با ده دروازه برای ده قبیله ساکن شهر ایجاد میشد.
رای گیری توسط آرخون ها (منتخب مردم برای هر ده سال) و اعضای مجلس بولی (متشکل از شهروندان آتنی) نظارت میشد.
رای ها با نوشتن نام فرد مورد نظر روی تکه ای سفال (استراکون) جمع آوری میشد. باید بیش از 6000 رای علیه فرد مورد نظر جمع میشد تا حکم تبعید اجرا شود.
بعد از صدور حکم فرد متهم ده روز فرصت داشت شهر را برای ده سال ترک کند.
هیچ گونه مصادره اموال و یا مجازات های دیگر اعمال نمیشد.
به عنوان مثال از افرادی که با رفراندوم تبعید محکوم شدند:
آریستیدس: ژنرال در جنگ ایران و یونان و دولت مرد آتنی معروف به عادل
کیمون: دولت مرد آتنی
میلیتیادس: سیاست مدار آتنی
تمیستوکلس: ژنرال آتنی در جنگ سالامیس علیه تجاوز ایران
پریکلس: دولت مرد آتنی.معروفیت بدلیل بازسازی معابد آکروپولیس پس از سوزاندنشان توسط خشایارشاه.
توسیدید: ژنرال و نویسنده تاریخ جنگهای پلوپونزی. پدر تاریخ نگاری علمی.
•••