پلوتارک یا پلوتارخوس (Πλούταρχος) (حدود ۴۶_۱۲۷ میلادی) از تاریخ‌نگاران، زندگی‌نامه‌نویسان و مقاله‌نویسان یونان باستان بود.
کتاب بسیار مهم پلوتارک که در سراسر جهان سخت شناخته و معروف است همان سرگذشت‌ها است که تحت عنوان حیات مردان نامی به فارسی نیز ترجمه شده‌است. این کتاب زندگی نامهٔ سرداران و حکام و فرمانروایان و شاهان و قیصران و آزادمردان و نامورانی است که در روزگار کهن به سبب کرداری یا تقوا و فضیلت یا فرازندگی‌ای مشهور و زبانزد بوده‌اند.
پلوتارک به سبب سبک ویژه‌اش در نویسندگی که اغلب شیوهٔ همپرسی افلاطونی را به کار می‌برد و هم چنین به جهت روش و برداشت خاص فلسفی و اخلاقی و سیاستش که در نوشته‌های او منعکس است از دیر باز سخت مورد پسند مردمان بوده و از اقبال خاص و عام برخورداری داشته‌است.
علت این اشتهار آن است که مورخ مذکور، مروّج سبک و روش مخصوصی در تاریخ است که همانا بیان حیات مردان مشهور و مقایسهٔ نکات برجسته و جالب زندگانی آنان با یکدیگر است.
غرض مؤلف از انتخاب این شیوهٔ تحریر، که قبل از او هم سابقه داشته‌است، این بوده که بر خلاف اغلب مورخین معاصر خود، به ذکر سرگذشت‌ها و فتوحات و حوادث تاریخی اکتفا ننماید بلکه خصوصیات اخلاقی مردانی را که منشأ تحولات بزرگی در دنیای قدیم بوده‌اند به محک آزمایش و نقادی و سنجش بزند و از این طبایع قوی و مردان با اراده که بعضی صاحب فضائل گرانمایه ای بوده و برخی ضعف و انحرافاتی داشته‌اند، نمونه‌های کاملی در تقوا و اراده بدست دهد تا این نمونه‌ها، راهنمای نسل‌های آتی باشند.
بطوری که از فحوای کلام مؤلف در آغاز شرح حیات پریکلس مستفاد می‌شود، نظر مؤلف بیشتر یک نظر اخلاقی بوده، حتی خواسته‌است با ذکر نمونه‌های واقعی و زنده، احساس خواننده را به پیروی از نیات پاک، و مکارم اخلاقی و ورع و عدالت و شجاعت و نیروی ایمان تحریک کند و آزادمنشی و غروری را که در شخصیت‌های تاریخ قدیم وجود داشت و در آغاز دوران مسیحیت در تحت سلطهٔ استبداد و فساد ضعیف و پایمال شده بود، دوباره جان بخشد.
خلاصه آنکه غرضش آن نبود که مانند افلاطون در کتاب جمهوری، از راه تشکیل جامعهٔ ایده‌آل و بسط عدالت و تشکیلات صحیح سیاسی، مردم را هدایت و ارشاد کند، بلکه نظرش بیشتر معطوف به اصلاح مردم از راه تهذیب اخلاق و تبعیت از نمونه‌های زنده و قدیمی تاریخ بوده‌است.
(مدخل ویکی پدیا)
لازم به ذکر است در ابتدای ترجمه این کتاب بقلم رضا مشایخی آمده است که این اثر بفرمان محمدرضاشاه پهلوی به فارسی ترجمه شده است.
در ادامه لینک دانلود ترجمه فارسی این کتاب زیبا آمده است.
••••
لینک دانلود کتاب حیات مردان نامی جلد اول
لینک دانلود کتاب حیات مردان نامی جلد دوم
لینک دانلود کتاب حیات مردان نامی جلد سوم
لینک دانلود کتاب حیات مردان نامی جلد چهارم
••••
سیاوش
